Na-agagharị Nza Ere ya n'ime Akinyele, Oyo ma obu tinye nke gi. Kpọsaanụ, ree ụlọ gị, depụta ya ka ọ hapụ gịAkinyele bụ Mpaghara Ọchịchị na Oyo State, Nigeria. Ọ bụ otu n'ime ọchịchị obodo iri na otu nke mepere Ibadan. Isi ụlọ ọrụ ya dị na Moniya. Emebere mpaghara gọọmentị Akinyele na 1976, ọ na-esokwa mpaghara Afijio Mpaghara ruo north, Local Government Area to the north, Local Government Area to the west and Ibadan North Local Government Area to the south. O nwere ala di 464.892 square N'iji onu ogugu 3.2 sitere na onu ogugu mmadu nke 2006, onu ogugu ndi mmadu nke ime obodo nke ime obodo 2010 bu 239,745. Akpọrọ ya aha mgbe onye nwụrụ mgbe Olubadan, Isaac Babalola Akinyele. Edebere mpaghara ọchịchị ime obodo Akinyele n'ime ngalaba iri na abụọ: Ikereku, Olanla / Oboda / Labode, Arulogun / Eniosa / Aroro, Olode / Amosun / Onidundu, Ojo-Emo / Moniya, Akinyele / Isabiyi / Irepodun, Iwokoto / Talonta / Idi-oro, Ojoo / Ajibode / Laniba, Ijaye / Ojedeji, Ajibade / Alabata / Elekuru, Olorisa-Oko / Okegbemi / Mele, na Iroko Ọchịchị na-achị achị na ndị otu kansụl iri na abụọ, onye a họpụtara site na ngalaba ọ bụla. Ka ọ dị n’afọ 2010 Olayiwola Olusegun Emmanuel bụ onye isi ọchịchị onye ọchịchị a họpụtara.N'ụlọ ala, ọtụtụ ma ọ bụ atụmatụ bụ traktị ma ọ bụ ngwugwu ala nwere ma ọ bụ nke ndị nwe ụfọdụ nwere ga-ekenye ya. A na-ewere ọtụtụ ihe dị ka ngwakọta nke ezigbo ala na mba ụfọdụ ma ọ bụ ihe onwunwe na-enweghị ike ịkọwa (nke pụtara na ọ bụ otu ihe) na mba ndị ọzọ. Enwere ike nwe ma ọ bụ nwe (ma ọ bụ) onye ọzọ nwere ike ịbụ otu ma ọ bụ karịa mmadụ ma ọ bụ ihe iwu kwadoro, dị ka ụlọ ọrụ / ọgbakọ, nzukọ, gọọmentị ma ọ bụ ntụkwasị obi. A na-akpọ ụdị nke ọtụtụ ihe nwere oke na mba ụfọdụ. Enwere ike ịkọwapụta ọtụtụ dị ka obere mpaghara ala nke tọgbọ chakoo belụsọ ma ọnya ụzọ ma ọ bụ mmezi yiri ya. Otu ihe atụ ga-abụ ebe a na-adọba ụgbọala. Edemede a metụtara ọtụtụ ebe ngwugwu ala pụtara ka ndị nwe ya nwe ya. Dịka ọtụtụ ụdị ụlọ ala ndị ọzọ, nza nke ndị nwere aka ga na-akwụ ụgwọ mgbe niile ndị nwe ụlọ na-akwụ gọọmentị etiti dịka mpaghara ma ọ bụ obodo. Taxestụ ala ndị a na-akwụ ụgwọ ụlọ dabere na ọnụahịa a na-enyocha ma ọ bụ ezigbo ala; ụtụ isi agbakwunyere na-enyefe maka ịnyefe ikike na ire ahịa. Feesgwọ ndị ọzọ gọọmentị ga-ekwe omume maka ndozi dị ka mkpọchi ma ọ bụ ụzọ ma ọ bụ ụgwọ mmetụta iji wuo ụlọ na ọtụtụ ohere.Source: https://en.wikipedia.org/